Nữ sinh Nhật Bản thống trị chúng ta như thế nào?
Đăng tải 23 tháng 12, 2023 | Xã Hội Trên Giấy
Đứa biết nhiều thứ 2 về Light Novel chuyên reply comment xin name
@TheMeoki
Đó là kẻ ngự trị tối cao, là nữ hoàng đứng trên đỉnh giai cấp xã hội. Là sát thủ đánh cắp trái tim lạnh lùng. Là thiên thần giáng thế từ trời cao. Là đấng cứu thế khoác lên mình vẻ đẹp của một ngôi sao nhạc pop. Đàn ông phải quỳ gối trước sự hiện diện của họ, phụ nữ phải chìm vào những giấc mơ hoài niệm. Họ ban phát hi vọng cho chúng sinh. Họ cứu rỗi những tâm hồn khốn khổ. Là nữ chính của muôn vàn tiểu thuyết. Là cảm hứng cho ngàn vạn tác gia. Là động lực cho vô vàn độc giả. Đó là người dẫn đầu xu hướng. Đó là ngọn hải đăng của đất nước. Đó là biểu tượng của vẻ đẹp nữ tính. Đó là nữ sinh Nhật Bản.
Tất nhiên, không phải Nhật Bản mới có nữ sinh. Nhưng nữ sinh có thể tác động đến các giá trị xã hội và tạo ra ảnh hưởng toàn cầu thông qua truyện tranh, tiểu thuyết hay hoạt hình thì chỉ có thể là nữ sinh Nhật Bản.
Nữ sinh Nhật Bản không chỉ ngầu mà còn là đối tượng rất được tôn sùng. Trang kết quả tìm kiếm của Google Nhật Bản cho ra hơn 170 triệu kết quả cho từ khóa Joshi Kousei (JK, nữ sinh trung học), phiên bản tiếng Anh cũng không kém bao nhiêu. Tất nhiên, đây là internet, phần lớn các kết quả trên đều dành cho nội dung khiêu dâm. Nhưng không thể phủ nhận, đây cũng là một biểu hiện "cực đoan" về quyền lực và sức ảnh hưởng của họ với người xem, người đọc.
Bỏ qua điều đó, về mặt thực tế, đối với phụ nữ Nhật Bản, sức hấp dẫn của nữ sinh là lớn nhất bởi vì họ đang ở một độ tuổi thanh xuân đẹp nhất, không bị ràng buộc bởi công việc, hôn nhân hay con cái. Họ còn trẻ và tự do. Đối với đàn ông, đó là những hoài niệm về mối tình đầu, là những kí ức khi được ngồi trong lớp và được bao quanh bởi những nàng thơ với trang phục thủy thủ. Nữ sinh Nhật Bản và biểu tượng bộ đồng phục của họ là tồn tại đẹp nhất trong thế giới thanh thiếu niên. Không phải người lớn, cũng không phải trẻ con. Trẻ con có thể ngưỡng mộ họ, người lớn cũng có thể ngóng nhìn lại như một nỗi vui cuối cùng trước khi bước vào độ tuổi trưởng thành.
Phạm vi quyền lực của nữ sinh Nhật Bản không chỉ giới hạn trong nước. Hiện nay việc dùng hình ảnh nữ sinh với bộ đồng phục thủy thủ quen thuộc để quảng cáo cho mọi sản phẩm dân dụng là điều bình thường. Và sự lan truyền văn hóa đại chúng Nhật Bản ra toàn cầu không thể không kể đến hình ảnh mang tính biểu tưởng của nữ sinh mặc đồng phục trong các tác phẩm như Thủy thủ mặt trăng hay Neon Genesis,... Nhật Bản cũng từng bổ nhiệm nữ sinh làm đại sứ văn hóa vào năm 2008, gọi là Đại sứ Dễ thương (Kawaii Taishi).
Sông có lúc người có khúc, nữ sinh Nhật Bản thì có đồng phục. Bất kể là đồ thủy thủ ruy băng đỏ, áo blazer cà vạt sọc hay váy ca rô quần tất, đồng phục của nữ sinh Nhật Bản không chỉ là một thứ dùng để mặc. Đó là biểu tượng. Với khoảng 95% trường trung học Nhật Bản yêu cầu đồng phục, đồng phục không chỉ là chuẩn mực mà còn là một nghi thức chuyển tiếp, chuyển tiếp từ giai đoạn vô tư sang giai đoạn trưởng thành.
Từ thời Edo, trẻ em và thanh thiếu niên Nhật Bản đã có thể học tập thư pháp thơ ca từ những ngôi chùa địa phương, trang phục học tập của họ thời đó là những bộ kimono, nhưng bản chất thì chúng không hề đồng bộ. Để một bộ trang phục trở thành "đồng phục", nó cần phải giống hệt nhau, và điều đó không xuất hiện ở Nhật Bản cho đến cuối thế kỷ 19.
Lịch sử của đồng phục nữ sinh thì không cần nói nhiều vì đã có nhiều nơi nói. Từ đồng phục thủy thủ bắt chước hải quân, rồi được cắt thành váy ngắn bởi những đàn chị sukeban đời đầu, cho đến giữa những năm 1990 khi nữ sinh thời kì này phản đối những quy định nghiêm ngặt và bắt đầu trang điểm, nhuộm tóc, xắn váy,... và họ được gọi là gyaru.
Quay lại với ngành công nghiệp manga nói chung, để lấy một ví dụ điển hình khi kết hợp hình ảnh nữ sinh trung học vào manga thì có thể nói đến Ueda Miwa, nữ họa sĩ tác giả của Peach Girl, một tác phẩm hài lãng mạn chủ đề học đường nổi tiếng ra mắt năm 1998 trước khi nhân loại bước sang thiên niên kỷ thứ 3. Ueda rất thành công với tư cách là một mangaka khi chỉ lớn hơn nữ chính trong tác phẩm của mình một chút. Cô đã bắt đầu gửi những sản phẩm sáng tạo của mình ngay từ khi còn học trung học, lấy động lực khi được nghe bố mẹ kể rằng thần manga Osamu Tezuka ra mắt manga chuyên nghiệp khi mới 17 tuổi.
Khi lượng khán giả shoujo ngày càng tăng, lợi thế của các nữ mangaka như Ueda cũng tăng lên. Thay vì các đồng nghiệp nam phải vắt óc tưởng tượng xem các cô gái sẽ suy nghĩ như thế nào hay các độc giả shoujo muốn gì, các nữ mangaka lúc này có thể thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật một cách chân thực hơn.
Mối quan hệ chặt chẽ giữa các nữ mangaka và nữ độc giả không chỉ giúp thúc đẩy ranh giới của nghệ thuật mà còn cả ranh giới của tình dục. Đến những năm 1970, một nhóm mangaka nữ trẻ với những cái tên như Ryoko Ikeda, Keiko Takemiya hay Ryoko Yamagishi xuất hiện, những mangaka này bắt đầu đối mặt với các vấn đề tình dục bằng những đột phá lãng mạn trong các tác phẩm của họ, qua đó thể loại BL (Boy's Love) đã được chấp nhận và bắt đầu phổ biến trong những năm đó. Thông tin thêm, nụ hôn nam-nam đầu tiên xuất hiện trong manga chính thống tới từ tác phẩm In the Sunroom của tác giả Keiko Takemiya. Có BL thì GL cũng xuất hiện như một lẽ đương nhiên. Cả hai bắt đầu được biết rộng rãi đến dưới dạng manga hoặc anime yaoi và yuri.
Quay lại, sự quan tâm dành cho nữ sinh bùng lên trên các phương tiện thông tin đại chúng vào những năm 80, dẫn đầu bởi nhóm nhạc aidoru Onyanko Club và việc xuất bản Cẩm nang đồng phục nữ sinh cao trung có minh họa. Tiếp theo, các nhân vật nữ sinh manga mặc đồng phục như Asamiya Saki trong Sukeban Deka hay nữ nhân vật cùng tên từ Nakano SOS của tác giả Azuma Hideo đã trở thành một xu hướng hoàn toàn mới, dẫn đến sự ra đời của một trong những loạt manga thành công nhất lịch sử, Thủy thủ mặt trăng Sailor Moon.
Vào thời điểm đó, mangaka Takeuchi Naoko đang muốn tạo ra một tác phẩm mới giống như Super Sentai Series hồi đó (hay Power Rangers khi được gọi ở Mỹ), nhưng thay các nhân vật thành một đội mahou shoujo (ma pháp thiếu nữ). Nhưng rõ ràng đồng phục super sentai sẽ không hợp với các cô gái trong trường hợp này. Và cô đã được biên tập viên đề nghị sử dụng trang phục thủy thủ của các cô nữ sinh thay vào đó. Kết quả, Sailor Moon ra đời, trở thành cú hit lớn nhất thập niên 1990, gây tiếng vang lớn trên toàn thế giới với manga, anime, live action, nhạc kịch sân khấu và vô số mặt hàng đa dạng kèm theo.
Và không thể không kể đến bối cảnh đi kèm của các nữ sinh, đó chính là trường học. Trường học là bối cảnh lý tưởng cho rất nhiều tác phẩm không chỉ bởi vì nhóm độc giả mục tiêu nằm trong độ tuổi đi học mà còn vì đây là một môi trường cung cấp mảnh đất màu mỡ cho việc phát triển nội dung cốt truyện. Trường học không chỉ có các loại xung đột bẩm sinh như học sinh với học sinh, học sinh với giáo viên, nữ-sinh-với-bác-bảo-vệ hay nói chung là thanh thiếu niên và người lớn, mà còn bao gồm những lựa chọn vô tận cho tình cảm lãng mạn hay bi kịch đời thường. Không chỉ dành cho độc giả nữ, những manga shounen hướng tới độc giả nam với bối cảnh trường học nói chung hay đúng hơn là nữ sinh trung học nói riêng là rất rất nhiều.
Khi thiên niên kỷ mới bắt đầu, những mangaka nữ ngày càng táo bạo hơn với hình ảnh nữ sinh trong các tác phẩm của mình. Việc một câu chuyện tình lãng mạn bình thường đã không theo kịp thời đại đang thay đổi từng ngày, những câu chuyện bây giờ đòi hỏi phải có những vấn đề xã hội thực tế được triển khai trong manga. Chẳng hạn, Reiko Momochi rất dũng cảm khi đã đưa các chủ đề nóng như trầm cảm, tự tử, hiếp dâm, nữ sinh mại dâm vào tác phẩm của mình qua Confidential Confessions xuất bản năm 2000, Life của Suenobu Keiko về nữ sinh cắt cổ tay, X-Day của Setona Mizushiro về bộ đôi nữ sinh muốn thổi bay trường học.
Tất nhiên, những tác phẩm như vậy không chiếm nhiều, đại đa số nữ sinh không phải đối mặt trực tiếp với những vấn đề nghiêm trọng như vậy, nhưng những bộ manga thế này cũng giúp đưa một góc nhìn khác khi nhìn vào cách xã hội vận hành. Đọc được một tác phẩm với nữ chính bị bệnh nan y nhưng vẫn rất vui vẻ sống hết mình quãng đời còn lại, chúng ta đôi khi sẽ thấy những cuộc cãi vã nhàm chán với bạn bè mình ngoài đời chẳng đáng là gì. Đọc được một câu chuyện về nữ chính mồ côi vất vả dành dụm từng đồng trả tiền học phí, chúng ta sẽ thấy may mắn khi bố mẹ vẫn luôn ở bên. Những tác phẩm này giúp độc giả đắm chìm trong nỗi buồn của người khác và mang đến một cái nhìn lạc quan hơn cho cuộc sống thực tế. Đối với những cô gái tin rằng cuộc sống học đường của mình là ác mộng, những bộ truyện này có thể nói cho họ rằng họ không đơn độc.
Khi các nữ độc giả còn đắm chìm vào những thế giới nghiệt ngã như vậy, những nam độc giả hay otaku nói chung lại bắt đầu lao vào vòng tay ôm ấp ấm áp và siêu dễ thương khác. Một loạt nữ nhân vật mới xuất hiện, họ không chỉ dễ thương, họ còn moe!
Moe không phụ thuộc vào sức mạnh của nội dung câu chuyện, moe phụ thuộc vào sức hấp dẫn và độ dễ thương của các nữ nhân vật. Đôi khi trong manga hay anime, những khoảnh khắc, nhân vật, tình huống nào đó kết hợp hoàn hảo với nhau để tạo nên một cảm giác vui vẻ ấm áp dễ thương khó tả, bất giác mỉm cười tim đập nhanh gì đó, những thứ như vậy được người hâm mộ gọi là "moe". Moe bùng nổ vào thập niên 2000 với những nhân vật nữ sinh trung học rất moe xuất hiện trong Lucky Star hay trong các tựa phim của Kyoto Animation như bản chuyển thể anime của Air, loạt phim K-On! và series Suzumiya Haruhi với những nhân vật iconic được minh họa bởi Ito Noizi.
Nói tóm lại, khi số đông độc giả đã xem moe là chân lý, nghiễm nhiên, moe chính là chân lý. Tương tự, một khi số đông độc giả đã xem romcom là chân lý, không nghi ngờ gì nữa, romcom cũng chính là chân lý 👍.
Hãy quên các siêu anh hùng đang thống trị truyện tranh và điện ảnh Mỹ đi. Ở Nhật Bản, kẻ thống trị chính là nữ sinh. Họ đã ở bên chúng ta trong một thời gian rất dài, kể cả với vai trò nữ chính hay nữ phụ, và chắc chắn vẫn sẽ như vậy trong tương lai rất dài tới. Xin hãy lãnh đạo chúng tôi!